Funkcije zemljišta su brojne i odnose se na sledeće:
Zemljište predstavlja osnovni resurs za poljoprivrednu proizvodnju tako što obezbeđuje biljkama fizičku podršku za korenov sistem i vodu i hranjive materije za rast i razviće.
Kada gledamo pejzaže, možemo zaboraviti da zemljište ima istoriju koja se često povezuje sa istorijom ljudske delatnosti. Zemljišta često prikrivaju i štite paleontološka i arheološka blaga od značajne vrednosti za bolje razumevanje istorije naše planete i nas samih.
Bakterije, gljive i veoma mali insekti koji žive u prostorima između čestica zemljišta se hrane raspadajućim biljnim materijalom i tako oslobađaju oslobadjaju hranljive materije u zemljištu koje služe kao hraniva za biljke i druge mikroorganizme.
U zemljištu se čuvaju i štite genetski resursi skoro svih vidova života na našoj planeti. Zemljište predstavlja stanište za najveću raznolikost vrsta mikroorganizama nego bilo koje drugo okruženje na planeti i može se smatrati sopstvenim mikro-ekosistemom. Mikroorganizmi pružaju različite usluge kao što su razgradnja biljnih ostataka, obezbeđivanje hranljivih materija za biljke i degradacija zagađivača. Mnogi antibiotici koji se obično koriste za ljudske medicinske tretmane u stvari su proizvedeni od mikroorganizama iz zemljišta, dok mnogi drugi tek treba da budu otkriveni.
Ugljenik je osnova za sav život na Zemlji. Postoji u mnogim oblicima, uključujući ugljen-dioksid (CO2) koji čini mali deo naše atmosfere (~ 0,041%). U zemljištu ugljenik može biti deo neorganskog (mineralnog) kompleksa. Takođe može biti deo živih organizama ili raspadajućeg organskog tkiva. Ovaj oblik ugljenika se naziva organski ugljenik zemljišta (SOC). U zemljištu i ispod njega ima više ugljenika nego što ga sadrže sve biljke koje rastu iznad njene površine. Ostaje veliki potencijal za povećano skladištenje ugljenika u zemljištu koje može imati pozitivan efekat i na proizvodnju biomase i na regulaciju atmosferskih balansa CO2.
Zemljište ima sposobnost da skroz svoju poroznu masu prečišćava i detoksikuje vode zahvaljujći koloidima koji su prirodno prisutni u zemljištu. Iako se manje od 1% svetskih zaliha vode u bilo kom trenutku skladišti u rekama, jezerima i zemljištu, prolazak vode kroz ove sisteme pruža neprocenjivu uslugu u poboljšanju njenog kvaliteta za piće i navodnjavanje.
Zemljišta bezbeđuju neophodan životni prostor za čoveka, biljke i životinje. Na zemljištu se podižu kuće, fabrike i razni infrastrukturni objekti.
Zemljišta pružaju mnoga ležišta sirovina. Pesak se može sakupljati za izgradnju. Glina se može koristiti za keramiku. Neki minerali gline se takođe koriste u raznim industrijskim proizvodima. Jedan primer je bentonit glina koja se koristi kao tečnost za bušenje u naftnoj industriji.
"Out of the long list of nature’s gifts to man, none is perhaps so utterly essential to human life as soil."
“Essentially, all life depends upon the soil… There can be no life without soil and no soil without life; they have evolved together.”
In 1937, Franklin D. Roosevelt used the phrase: “The Nation that destroys its soil destroys itself”
“If the soil is destroyed, then our liberty of action and choice are gone ...”
“... the Latin name for man, homo, derived from humus, the stuff of life in the soil.”
“To be a successful farmer one must first know the nature of the soil.”
“I saw all the people hustling early in the morning to go into the factories and the stores and the office buildings, to do their job, to get their check. But ultimately it’s not office buildings or jobs that give us our checks. It’s the soil. The soil is what gives us the real income that supports us all.”
“Whatever is affixed to the soil belongs to the soil.” Anglo-Saxon Law
